بررسی امکان افزایش راندمان مصرف فسفر با استفاده از مواد آزاد کننده تدریجی در گیاه ذرت

استفاده از مواد افزودنی نظیر زئولیت و لیگنین از طریق تاثیر بر واکنش شیمیایی محلول خاک باعث بهبود کارایی مصرف کود فسفره می شود. به همین منظور دو آزمایش با هدف بررسی تاثیر اصلاح کودی دی آمونیوم فسفات بر فسفر قابل مصرف خاک در آزمایش اول به صورت طرح کاملا تصادفی، و اجزاء عملکرد و راندمان جذب فسفر در آزمایش دوم به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 90 - 1389 در مزرعه پژوهشی دانشگاه شاهد در منطقه جنوب تهران به اجرا درآمد. ترکیب تیماری شامل تهیه نسبت های زئولیت (0z0= و 15 z1=و 30 z2=درصد)، لیگنین (0 l0= و 10 l1= درصد) و اسید سولفوریک (0a0= و 20 a1= درصد) بر پایه وزن خشک فسفات آمونیوم بود. صفات مورفولوژیک وزن خشک اندام هوایی، تعداد برگ، طول تاسل و روند مقدار فسفر قابل جذب خاک طی چهار ماه و همچنین فسفر اندام هوایی گیاه در مرحله پرشدن دانه ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که استفاده از مواد زئولیت، لیگنین و اسید سولفوریک در ترکیب کود فسفات آمونیم در مقایسه با شاهد سبب افزایش فسفر قابل دسترس خاک در طول دوره رشد گیاه شد(p<0.01) بطوریکه دسترسی به فسفر ترکیب z0l1a1 نسبت به تیمار شاهد 7/13 درصد افزایش نشان داد. همچنین ترکیب تیمار کودی بر میزان فسفر گیاه، وزن خشک و سطح برگ از نظر آماری تاثیر معنی دار(p<0.01) داشت بطوری که بیشترین مقدار فسفر اندام هوایی در مرحله پرشدن دانه ها از ترکیب تیماری z1l0a1p2 و کمترین میزان آن از تیمار شاهد بدست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد که ترکیب تیماری زئولیت، لیگنین و اسید سولفوریک با تاثیر بر واکنش های شیمیایی محلول خاک و کاهش تثبیت فسفر مانند واکنش کمتر یون فسفات با کلسیم، می توانند باعث بهبود جذب فسفر کود دی آمونیوم فسفات خاک های آهکی شوند.